Entradas

Atadeiras | A gobernanza das redeiras da Guarda

A Asociación de redeiras do Baixo Miño Atalaia pon en marcha o proxecto Atadeiras, que ten por obxectivo aumentar a súa gobernanza mediante o reforzo das capacidades persoais e as lóxicas asociativas.

Ao longo desta iniciativa formarémonos en habilidades de comunicación, sacaremos á luz a historia de vida da asociación tras 20 anos de traxectoria profesional, e aprenderemos sobre o modelo cooperativo e a súa aplicación á entidade.

Pretendemos, ademais, aumentar a visibilidade do colectivo, mediante vídeos e fotografías tomadas por Brais Lorenzo, e a xeración dunha páxina web deseñada por Marta Villar. Ademais, contaremos coa visión creativa de Amalia Puga para dotar á nave dunha identidade que transmita os valores do sector pesqueiro.

Atadeiras é posible grazas ao apoio do GALP Ría de Vigo – A Guarda, a través do FEMPA.

 

Conclúe Miranda, un futuro cara o mar en Cariño

A Asociación profesional de redeiras de Cariño desenvolveu un proxecto para poñer en valor os seus oficios entre a rapazada. Onte tivo lugar a xornada de posta en valor de resultados, onde as mulleres do mar e representantes institucionais compartiron os retos e os pasos de futuro para dar continuidade a esta iniciativa.

A xornada contou coa benvida de Ana López, alcaldesa do Concello de Cariño, e os parabéns de Ángeles Vázquez Suárez, Directora Xeral de Desenvolvemento Pesqueiro. Ademais, Rocio Fernandez, presidenta da Asociación, fixo un discurso emotivo e decidido sobre a importancia destas iniciativas para asegurar o futuro destas profesións feminizadas.

Animámosvos a seguirlles a pista, a visitar a nave das redeiras para coñecer este oficio tradicional, feminizado e artesanal. Non perdades a oportunidade se vivides na Mariña ou pasades as vacacións, xa que estaredes fortalecendo un sector fundamental para o mar.

A Xunta de Galicia fíxose eco desta xornada na súa nova “A Xunta destaca  o papel das mulleres no sector do mar e o seu liderado para afrontar os retos presentes e futuros da actividade pesqueira en Galicia”

Nova edición formativa coas Mesas Locais de coordinación contra a violencia machista

Os concellos galegos participarán deste programa formativo promovido pola Dirección Xeral de Loita contra a violencia de xénero, desenvolvendo tres itinerarios que se adaptan aos distintos momentos nos que se atopan as Mesas Locais de Coordinación interinstitucional contra a violencia de xénero (MLC): formación para a constitución da MLC, para o seu impulso, ou para a elaboración de protocolos de actuación municipal.

Dos 313 concellos galegos, 162 contan cunha MLC propia ou mancomunada. O aumento na formalización destes espazos de coordinación é notable dende o ano 2016, onde só había espazos de coordinación formal no 20,4% dos concellos galegos. A antigüidade media das MLC constituídas é de arredor de 8 anos, e a súa composición rolda as 16 persoas, destacando a participación dos centros educativos, servizos sociais, Forzas e Corpos de Seguridade do Estado e Centros de información ás mulleres.

A mellora da coordinación institucional para fortalecer a atención ás vítimas recóllese na medida 78 do Eixo 2 do Pacto de Estado contra a violencia de xénero.

 

 

Nós temos formación en igualdade!

Un ano máis, o equipo de Cidadania S. Coop. galega participamos da formación organizada pola Unidade de Igualdade da Universidade de Vigo, a través do Itinerario Virtual de Xénero. Este programa formativo, que xa vai pola súa 12 edición, ofrece á comunidade universitaria e outras persoas con interese en formarse ou actualizarse nun abano de temáticas ben diversas para afondar no coñecemento e práctica da igualdade e loita contra a violencia de xénero.

As temáticas que se abordan abranguen dende aspectos introdutorios (perspectiva de xénero, economía, comunicación, educación, etc), ata cuentións englobadas na educación sexo-afectiva; ciencia, tecnoloxía e xénero; políticas de igualdade, e novas reflexións sobre o sexo/xénero.

Nesta edición, destacamos o curso “Novas leis para atallar as violencias machistas: medidas normativas do Pacto de Estado contra a violencia de xénero”, impartido por Marta García Mosquera, profesora titular de Dereito Penal da facultade de Ciencias Xurídicas e do Traballo. Cursar esta formación permitiunos refrescar normas xurídicas en relación á loita contra as violencias machistas, e ampliar os nosos coñecementos sobre actualizacións no ámbito xudicial, que mellorarán o noso quefacer profesional.

Así mesmo, recomendamos o Boletín de Igualdade, elaborado mensualmente pola Unidade de Igualdade e que sempre nos mantén informadas e onde atopamos recursos, persoas e novidades de interese. Compartimos a insignia de formación en igualdade:

 

Mariscadoras ConCiencia conclúe nun encontro no Museo Meirande

O proxecto Mariscadoras ConCiencia, financiado polo GALP Ría de Vigo – A Guarda a través do programa FEMPA, vén de concluir nunha xornada final no Museo Meirande (Redondela). Neste post queremos poñer en valor as actividades desta iniciativa, desenvolta entre o 2024 e o 2025.

Ao longo do ano pasado Mariscadoras ConCiencia centrouse en establecer redes de contacto entre as mariscadoras a pé do fondo da Ría de Vigo e o persoal científico técnico, tamén instalado nesta zona costeira. Visitas a pé ás zonas de extracción das confrarías de Redondela, Arcade e Vilaboa foron o escenario de intercambio de información e saberes, aos que tamén se achegaron entidades medioambientais e persoal técnico e político dos concellos.

 

No mes de outubro o Centro de Investigacións Mariñas da Universidade de Vigo abriunos as súas portas na ECIMAT, onde persoal investigador de referencia en bivalvos e medio mariño amosounos os laboratorios e compartiu as principais liñas de investigación que se están a desenvolver. Nesta xornada puidemos poñer en común a necesidade de establecer mais espazos como este, e apoiarnos en redes xa creadas para coordinarnos e informarnos mellor sobre os avances científicos que afectan ao noso sector.

Unha vez recompilada a información e as achegas das máis de 15 entidades que se implicaron en Mariscadoras ConCiencia, celebramos en Arcade un Foro no que ordenar a información e procurar novas formas de dar continuidade a este proxecto. O foro puxo de manifesto a dificultade para concretar propostas, se ben perfiláronse algunhas liñas de futuro. Toda a información deste foro recompílase nun Catalogo de necesidades e propostas.

Xa entrado o 2025, Mariscadoras ConCiencia propúxose dar a coñecer á mocidade a importancia das mulleres do mar para a sostibilidade do sector e do medio mariño. Mariscadoras a pé con ampla experiencia no sector compartiron co alumnado do Instituto Politécnico Marítimo Pesqueiro do Atlántico de Vigo a súa vivencia como mulleres do mar, tanto no produtivo como no ámbito da xestión e gobernanza.

Así mesmo, un grupo de mariscadoras achegouse ao IES Soutomaior para propoñerlle un reto ao alumnado: deseñar un proxecto de economía circular co lixo mariño que recollen as mulleres do mar. Un encontro cheo de creatividade onde a rapazada amosou a súa capacidade e motivación para poñer en valor un material que, de outra maneira, sería un residuo.

A semana pasada celebrouse a xornada final, un evento no que poñer en valor as actividades realizadas e transmitir ás persoas e entidades participantes, e á veciñanza en xeral, os resultados de Mariscadoras ConCiencia. Gustaríanos salientar e agradecer a participación das entidades que se implicaron ao longo do proxecto, xa que nos aportaron moito ante a difícil situación que atravesa o marisqueo a pé.

A xornada final foi o momento escollido polo Future Oceans Lab, un grupo de investigación vinculado ao Centro de Investigacións Mariñas da Universidade de Vigo, para anunciar que collerán o testigo desta iniciativa promovendo o “Estudo do marisqueo a pé en Galicia e elaboración dun protocolo de coordinación na Ría de Vigo”, co obxectivo de recompilar e dar un sentido integral aos múltiples estudos realizados arredor dos bivalvos e o medio mariño en Galicia, para deseñar e poñer en práctica solucións concretas.

Redeiras e mariscadoras amosan os seus oficios nos IES galegos

Un dos maiores retos aos que se enfronta o sector pesqueiro en Galicia é o do relevo xeracional. Vilas mariñeiras que creceron grazas á pesca, ao marisqueo, ao traballo nas conserveiras ou á reparación das redes de pesca…oficios que, no presente, perderon influencia económica e social. Nalgúns casos, estes oficios son grandes descoñecidos pola mocidade local, polo que mariscadoras e redeiras do Ortegal e da Costa da Morte están desenvolvendo obradoiros en institutos, nos que amosan o seu traballo. Queremos agradecer á mocidade a súa curiosidade e participación nos obradoiros!

Pero nas escolas do mar non só as mulleres amosan as súas profesións, senón que a rapazada indaga, a través de imaxes e obxectos, no seu entorno familiar e social, para atopar cales son os seus vínculos co mundo do mar: nasas dos portos, fotografías familiares antigas, carnets antigos de marisqueo, vellas agullas de redes…son algúns dos tesouros que xa atopamos! Que mais nos depararán as Escolas do mar?

Comeza Mariscadoras ConCiencia na Ría de Vigo

A Asociación Nacional de Mujeres de la Pesca (ANMUPESCA) da comezo a este proxecto co obxectivo de fortalecer as alianzas entre o marisqueo a pé e o ámbito científico – investigador.

O fondo da Ría de Vigo é un enclave importante en canto á extracción de bivalvos, se ben nos últimos anos os cambios globais no clima están afectando á supervivencia do produto pesqueiro e, por tanto, ao medio de vida de moitas persoas dedicadas ao marisqueo a pé, fundamentalmente mulleres.

Para adaptarse a esta situación, é fundamental tecer alianzas máis estreitas e procurar apoios noutros ámbitos, mais alá do propio sector do mar. Ao longo dos vindeiros meses percorreremos a liña de costa do fondo da Ría, visitando as zonas de extracción xunto con persoal científico – investigador, representantes dos concellos, entidades do mundo asociativo para o medio ambientais e o fomento da igualdade, e outras persoas con interese en comprender e achegar propostas para o coidado do medio mariño.

 

Visita ás zonas de extracción da Confraría de Redondela

Dende Chapela ata Cesantes, agradecemos as observacións e achegas de todas as persoas e entidades participantes: Confraría San Xoan de Redondela, asistencia técnica, concelleiras de medio ambiente e igualdade do Concello de Redondela, ADEGA, Future Ocean Lab da Universidade de Vigo, Xunta de Galicia co Axente de extensión pesqueira e bióloga de zona, GALP Ría de Vigo – A Guarda, e mariscadoras das confrarías de Redondela e Arcade.

As vindeiras actividades seguirán percorrendo as zonas de extracción do fondo da ría, que culminarán cunha visita á ECIMAT. Por último, celebrarase un foro no que concretar liñas de investigación que é preciso abordar para a supervivencia do marisqueo a pé como actividade, e estratexias para a transferencia entre saberes populares e científicos, para un mellor aproveitamento de coñecementos.

Inaugúrase a exposición Elas Deciden: Corpo, territorio e paz

A ONGD Asemblea de Cooperación pola Paz coordina o proxecto Elas Deciden: promover a equidade de xénero facilitando espazos de reflexión crítica e aprendizaxes significativas para imaxinar e construír colectivamente alternativas de xustiza social. Nesta edición, Elas Deciden xirou arredor dos conceptos corpo, territorio e paz.

Ao longo do Elas Deciden desenvolvéronse espazos de encontro entre mulleres do norte e do sur global, poñendo o foco na importancia das mulleres implicadas na pesca costeira artesanal. Mariscadoras e curileras, pescadoras, xunto con tejedoras e redeiras, reflexionaron sobre os seus oficios e os vínculos cos conceptos corpo, territorio e paz: a importancia da sostibilidade ambiental, o coidado dos recursos, o corpo como ferramenta, o traballo en colectivo, as redes de apoio e a defensa do territorio son algunhas das reflexións que se recollen nesta exposición colectiva, que tece vínculos a través dun océano. En Galicia participaron mariscadoras de Vilanova de Arousa, vinculadas á Asociación Mulleres Salgadas; e redeiras de Portosín, da Asociación de redeiras do cerco.

Onte foi a inauguración da exposición fotográfica e sonora, onde podemos achegarnos á realidade das mulleres do mar do Salvador e de Galicia. A exposición pode visitarse no Museo do Pobo Galego ata finais de xullo: non vola perdades!

 

Publícase a caixa de ferramentas para as Mesas locais de coordinación contra a violencia de xénero

Un dos obxectivos da Secretaría Xeral da Igualdade é o de apoiar e impulsar a creación de Mesas locais de coordinación interinstitucional contra a violencia de xénero, espazos colectivos nos que optimizar a cooperación de todas as institucións e entidades implicadas na loita contra a violencia de xénero.

Unha vez constituídas formalmente, as persoas que forman parte das mesas locais atopan dificultades e atrancos en distintos momentos, que abordamos nesta Caixa de ferramentas. Despois de varias xuntanzas de traballo cun grupo de profesionais con traxectoria na coordinación e liderado das mesas locais nos seus territorios, acordamos elaborar guías cos seguintes contidos:

  • A primeira delas céntrase nos mecanismos de difusión dos servizos para a promoción da igualdade e a prevención da violencia de xénero
  • Na segunda guía preséntase como organizar unha actividade para chegar á cidadanía. Unha proposta práctica que orienta a realización dun encontro con entidades e colectivos de mulleres.
  • Na terceira guía móstranse diferentes metodoloxías de traballo para a dinamización das xuntanzas das MLC.
  • Na última guía recóllese o proceso para deseñar un protocolo municipal de intervención ante situacións de violencia de xénero, con pautas de traballo que faciliten a súa planificación, adaptado aos recursos do territorio.

As guías inclúen tamén diferentes modelos de documentos de traballo, en formato editable. Esperamos que sexan documentos útiles e prácticos, que apoien e motiven á posta en marcha de actuacións coordinadas no seo das mesas locais de coordinación contra a violencia de xénero.

Preséntase a diagnose da fenda salarial na USC

A Oficina de Igualdade de xénero da USC, baixo a coordinación do Centro Interdisciplinario de Investigacións e Estudos de Xénero (CIFEX) desenvolveu durante o ano 2023 unha diagnose sobre a fenda salarial e os atrancos na carreira das profesoras e investigadoras desta Universidade.

A metodoloxía do estudo abrangueu a análise de datos primarios e a realización de entrevistas grupais, onde se afondou nas causas xeradoras das asimetrías salariais, entre as que se atopan aspectos relacionados coa situación familiar e de coidados das investigadoras e docentes, pero tamén as inercias do sistema universitario. O informe pode consultarse no seguinte enlace.

 

Conclusións

Como idea central pódese afirmar que hai diferenzas de xénero entre os colectivos de mulleres e homes PDI da USC. Os datos amosan diferenzas a nivel de representación nas categorías profesionais e na consolidación en postos de maior recoñecemento, pero tamén a nivel de participación dentro dos espazos e toma de decisión, o que ten efectos directos no recoñecemento de méritos e nas retribucións percibidas.