Entradas

Atadeiras | A gobernanza das redeiras da Guarda

A Asociación de redeiras do Baixo Miño Atalaia pon en marcha o proxecto Atadeiras, que ten por obxectivo aumentar a súa gobernanza mediante o reforzo das capacidades persoais e as lóxicas asociativas.

Ao longo desta iniciativa formarémonos en habilidades de comunicación, sacaremos á luz a historia de vida da asociación tras 20 anos de traxectoria profesional, e aprenderemos sobre o modelo cooperativo e a súa aplicación á entidade.

Pretendemos, ademais, aumentar a visibilidade do colectivo, mediante vídeos e fotografías tomadas por Brais Lorenzo, e a xeración dunha páxina web deseñada por Marta Villar. Ademais, contaremos coa visión creativa de Amalia Puga para dotar á nave dunha identidade que transmita os valores do sector pesqueiro.

Atadeiras é posible grazas ao apoio do GALP Ría de Vigo – A Guarda, a través do FEMPA.

 

Conclúe Miranda, un futuro cara o mar en Cariño

A Asociación profesional de redeiras de Cariño desenvolveu un proxecto para poñer en valor os seus oficios entre a rapazada. Onte tivo lugar a xornada de posta en valor de resultados, onde as mulleres do mar e representantes institucionais compartiron os retos e os pasos de futuro para dar continuidade a esta iniciativa.

A xornada contou coa benvida de Ana López, alcaldesa do Concello de Cariño, e os parabéns de Ángeles Vázquez Suárez, Directora Xeral de Desenvolvemento Pesqueiro. Ademais, Rocio Fernandez, presidenta da Asociación, fixo un discurso emotivo e decidido sobre a importancia destas iniciativas para asegurar o futuro destas profesións feminizadas.

Animámosvos a seguirlles a pista, a visitar a nave das redeiras para coñecer este oficio tradicional, feminizado e artesanal. Non perdades a oportunidade se vivides na Mariña ou pasades as vacacións, xa que estaredes fortalecendo un sector fundamental para o mar.

A Xunta de Galicia fíxose eco desta xornada na súa nova “A Xunta destaca  o papel das mulleres no sector do mar e o seu liderado para afrontar os retos presentes e futuros da actividade pesqueira en Galicia”

Surfeando Ondas Limpas en Burela

A mocidade burelá deuse cita na praia da Marosa para participar nunha das actividades centrais do proxecto Ondas Limpas. Ao longo de seis grupos durante dúas xornadas, veciñas e veciños de Burela iniciáronse na práctica do surf e surkskate, da man do Burela Surf Club, unha asociación local que vincula a práctica deste deporte co coidado do medio mariño e a súa contorna.

Ademáis, os artistas locais Belen Mogo e Martin Lestao están liderando a elaboración dunha obra mural participativa no local cedido polo Concello ao Burela Surf Club. O mural mestura motivos mariñeiros e deportivos coa sostibilidade e a reutilización dos refugallos, xa que moitas partes do mural están compostas por materiais recollidos en encontros nos areais de Burela. A primeira fase para a elaboración do mural desenvolveuse na Asociación Camiña e nos CEIPs locais, Vista Alegre e Virxe do Carme, onde as rapazas e os rapaces elaboraron pezas que serán instaladas no muro. Ao longo desta semana estanse unindo outras entidades como a Fundación Eu Son e Saúde Mental A Mariña.

Liderados polo Centro de educación medio ambiental GAIA do Concello de Burela, entidades locais de inclusión, CEIPs e entidades medioambientais recolleron lixo mariño nas praias de Burela, foron almacenados e agora serán empregados para concienciar a veciñanza e visitantes a través da súa reutilización.

Ondas limpas despregou unha programación de actividades diversas para aumentar a participación veciñal e aprender que é posible coidar do medio ambiente a través da arte, do deporte e do activismo. Ter o privilexio de desfrutar da natureza pasa por comprometernos a coidala.

Celébrase unha sesión temática da Rede de Turismo Pesqueiro de España

O pasado xoves tivo lugar, na casa do Concello de Burela, unha sesión da Red de Turismo Pesquero de España organizada pola Fundación Expomar, que conta con financiamento europeo a través da Secretaría de Estado de Turismo.

En Burela deuse a coñecer a Rede á veciñanza, presentando a súa razón de ser e o seu funcionamento. Así mesmo, contouse con experiencias exitosas de pescaturismo e valorización do patrimonio cultural en Galicia.

Na zona da Mariña – Ortegal, Serxio Muíño Freire compartiu coas persoas asistentes a iniciativa Eufundevivo, que amosa Santo Andrés de Teixido poñendo en valor a autenticidade, a tradición e a historia do pobo investigando e interpretando distintos recursos do territorio. Ademais, Sauro Martínez compartiu a súa experiencia de pescaturismo Mariñeiro por un día!, onde as persoas poden acompañar aos profesionais do Playa de Sanxenxo nunha xornada de pesca artesanal na Ría de Pontevedra.

Despois, o Concello de Burela puxo en valor as actividades apoiadas para poñer en valor o patrimonio cultural e a actividade pesqueira que define a Burela como un dos cinco grandes portos galegos: o barco museo boniteiro, a ruta do mar e do barro, as festas patronais, e a propia gastronomía a partir do produto pesqueiro, son algúns dos recursos desta vila mariñeira.

Por último, a xornada rematou cunha proposta cultural arredor da música de raíz, con Xabier Blanco & Marina Ferradás, que amenizaron a xornada coa súa proposta musical acompañada duns petiscos pesqueiros e viños da terra.

 

Mariscadoras ConCiencia conclúe nun encontro no Museo Meirande

O proxecto Mariscadoras ConCiencia, financiado polo GALP Ría de Vigo – A Guarda a través do programa FEMPA, vén de concluir nunha xornada final no Museo Meirande (Redondela). Neste post queremos poñer en valor as actividades desta iniciativa, desenvolta entre o 2024 e o 2025.

Ao longo do ano pasado Mariscadoras ConCiencia centrouse en establecer redes de contacto entre as mariscadoras a pé do fondo da Ría de Vigo e o persoal científico técnico, tamén instalado nesta zona costeira. Visitas a pé ás zonas de extracción das confrarías de Redondela, Arcade e Vilaboa foron o escenario de intercambio de información e saberes, aos que tamén se achegaron entidades medioambientais e persoal técnico e político dos concellos.

 

No mes de outubro o Centro de Investigacións Mariñas da Universidade de Vigo abriunos as súas portas na ECIMAT, onde persoal investigador de referencia en bivalvos e medio mariño amosounos os laboratorios e compartiu as principais liñas de investigación que se están a desenvolver. Nesta xornada puidemos poñer en común a necesidade de establecer mais espazos como este, e apoiarnos en redes xa creadas para coordinarnos e informarnos mellor sobre os avances científicos que afectan ao noso sector.

Unha vez recompilada a información e as achegas das máis de 15 entidades que se implicaron en Mariscadoras ConCiencia, celebramos en Arcade un Foro no que ordenar a información e procurar novas formas de dar continuidade a este proxecto. O foro puxo de manifesto a dificultade para concretar propostas, se ben perfiláronse algunhas liñas de futuro. Toda a información deste foro recompílase nun Catalogo de necesidades e propostas.

Xa entrado o 2025, Mariscadoras ConCiencia propúxose dar a coñecer á mocidade a importancia das mulleres do mar para a sostibilidade do sector e do medio mariño. Mariscadoras a pé con ampla experiencia no sector compartiron co alumnado do Instituto Politécnico Marítimo Pesqueiro do Atlántico de Vigo a súa vivencia como mulleres do mar, tanto no produtivo como no ámbito da xestión e gobernanza.

Así mesmo, un grupo de mariscadoras achegouse ao IES Soutomaior para propoñerlle un reto ao alumnado: deseñar un proxecto de economía circular co lixo mariño que recollen as mulleres do mar. Un encontro cheo de creatividade onde a rapazada amosou a súa capacidade e motivación para poñer en valor un material que, de outra maneira, sería un residuo.

A semana pasada celebrouse a xornada final, un evento no que poñer en valor as actividades realizadas e transmitir ás persoas e entidades participantes, e á veciñanza en xeral, os resultados de Mariscadoras ConCiencia. Gustaríanos salientar e agradecer a participación das entidades que se implicaron ao longo do proxecto, xa que nos aportaron moito ante a difícil situación que atravesa o marisqueo a pé.

A xornada final foi o momento escollido polo Future Oceans Lab, un grupo de investigación vinculado ao Centro de Investigacións Mariñas da Universidade de Vigo, para anunciar que collerán o testigo desta iniciativa promovendo o “Estudo do marisqueo a pé en Galicia e elaboración dun protocolo de coordinación na Ría de Vigo”, co obxectivo de recompilar e dar un sentido integral aos múltiples estudos realizados arredor dos bivalvos e o medio mariño en Galicia, para deseñar e poñer en práctica solucións concretas.

Proxectos inspiradores para a Mariña Ortegal

Ao longo deste trimestre acompañamos ao GALP A Mariña Ortegal na procura de proxectos inspiradores e replicables no seu territorio. Os GALP, entidades sen ánimo de lucro colaboradoras coa Consellería do Mar na xestión do FEMPA, apoian á xeración de proxectos que fortalecen o territorio a través das Estratexias de Desenvolvemento Local Participativo.

Co obxectivo de inspirar ao territorio para a posta en marcha de novas iniciativas e proxectos, achegamos ao territorio distintos proxectos de éxito desenvoltos noutras zonas de Galicia. En Burela compartimos as experiencias arredor do produto pesqueiro de Mariscos de Barallobre, o Percebe da Barca e Merluza D& Burela, no marco da Feira Produart que promove a Fundación Expomar. A xornada en Foz centrouse na promoción do consumo do produto pesqueiro, achegando as experiencias singulares da Asociación Profesional de Turismo da Costa da Morte, do Plan Director de Turismo Gastronómico da Mariña e do IES de Foz, centro de referencia en formación gastronónica na Mariña.

En Valdoviño achegamos experiencias promovidas por distintas administracións cara a un turismo sostible, coñecendo a iniciativa do Xeoparque Cabo Ortegal, e MardaPobra, onde as mariscadoras colaboran co Concello para amosar o seu traballo. En Xove abordamos a cultura marítima, coñecendo de cerca a experiencia Eu fun de vivo, recuperando o patrimonio inmaterial de San Andrés de Teixido, e aAntena vinculado á historia dos naufraxios na Costa da Morte.

Hai uns días estivemos en Cariño, onde participaron proxectos que fomentan o coñecemento do sector pesqueiro a través de visitas de pesca turismo e turismo mariñeiro. Dende Sanxenxo compartimos a experiencia de Mariñeiro por un día, referente a nivel nacional en iniciativa de pesca turismo; e dende Redondela contamos con Amarturmar, onde as mariscadoras a pé da enseada de San Simón dan a coñecer o seu oficio artesanal. Nas vindeiras semanas estaremos en Cervo coñecendo novas experiencias inspiradoras!

 

8 propostas gastronómicas por 8 romarías!

Este ano Costa da Morte – Terra Atlántica sorprendeunos cunha proposta ben bonita e creativa, celebrando a xornada 8 Romarías!

Neste encontro elaboráronse 8 propostas gastronómicas vencelladas ás romarías da Costa da Morte, festas de grande tradición que forman parte do patrimonio inmaterial. Produtos do mar, do agro e da artesanía da Costa da Morte conversaron para elaborar e degustar os produtos desta zona, que destacan pola súa calidade.

Redeiras e mariscadoras amosan os seus oficios nos IES galegos

Un dos maiores retos aos que se enfronta o sector pesqueiro en Galicia é o do relevo xeracional. Vilas mariñeiras que creceron grazas á pesca, ao marisqueo, ao traballo nas conserveiras ou á reparación das redes de pesca…oficios que, no presente, perderon influencia económica e social. Nalgúns casos, estes oficios son grandes descoñecidos pola mocidade local, polo que mariscadoras e redeiras do Ortegal e da Costa da Morte están desenvolvendo obradoiros en institutos, nos que amosan o seu traballo. Queremos agradecer á mocidade a súa curiosidade e participación nos obradoiros!

Pero nas escolas do mar non só as mulleres amosan as súas profesións, senón que a rapazada indaga, a través de imaxes e obxectos, no seu entorno familiar e social, para atopar cales son os seus vínculos co mundo do mar: nasas dos portos, fotografías familiares antigas, carnets antigos de marisqueo, vellas agullas de redes…son algúns dos tesouros que xa atopamos! Que mais nos depararán as Escolas do mar?

Nove Mares chega a porto cos últimos espazos xeradores de cultura

Ao longo dos últimos meses a Costa da Morte acolleu os espazos xeradores de cultura, lugares para a reflexión e o intercambio arredor de distintas temáticas: as romarías, os deportes, os camiños e os oficios, deron paso á lingua e á despensa do mar. Estes espazos puxeron en valor iniciativas desenvoltas no territorio, que son referentes da Economía Azul, e deron pé a indagar de maneira colectiva sobre novas posibilidades para o desenvolvemento económico sostible da Costa da Morte.

 

A despensa do mar

A confraría de Laxe abría as súas portas para falar arredor dos produtos pesqueiros, unha das sinais de identidade da zona costeira. As poñencias correron a cargo de Xosé Regueira, vicepresidente de la Deputación da Coruña, que expuxo o proxecto Fogóns do Anllóns;Jorge Guitián, periodista, divulgador e crítico gastronómico, e Antonio Otín, do Forno de Guísamo, ben coñecido polas súas Empanadas do Mar. A Fundación Eduardo Pondal acolleu a segunda sesión, centrada na gastronomía local.

 

As artes do mar

O Museo Man de Camelle, espazo simbólico das artes do mar, acolleu este espazo xerador de cultura arredor das artes. Bernardino Martínez trazou un percorrido das representacións artísticas históricas na Costa da Morte, dando paso a Virginia Barros, que abordou distintas intervencións artísticas con material de refugallo de Mar de Fabula. Despois, Belem Tajes abordou o impacto da Costa da Morte na súa música, e tamén das súas recollas da música tradicional.

 

A língua

O Coído de Sabadelle, no concello de Vimianzo, foi o escenario onde se desenvolveu o último espazo xerador de cultura. Ademais do mar, o protagonismo foi para o poeta e narrador de Ponte do Porto Rafael Lema, e o empresario soneirán Ricardo Álvarez do proxecto «Auga de mar». O espazo natural deu lugar a sacar á luz a importancia deste enclave baleeiro, e tamén a desenvolver un obradoiro poético. Despois, o Castelo de Vimianzo abriu ás súas portas ás conclusións xerais extraídas dos espazos xeradores de cultura.

Pero os Nove Mares non rematan aquí! Segue as súas redes para ter información sobre as novidades.

Páxina web | Redes sociais

 

Nove mares: os Camiños do mar e os seus Oficios nos espazos xeradores de cultura

O mar é un potente motor económico, social e cultural. Na Costa da Morte a tripulación dos Nove Mares continúa reunindo iniciativas de economía azul de dentro e fora do territorio, divisando propostas replicables na zona costeira. As romarías do mar e os deportes do mar deron paso, nos meses de abril e maio, aos camiños do mar e aos oficios. Estas foron as temáticas de referencia baixo as que se organizaron os Espazos Xeradores de Cultura, onde abordamos o potencial de diversas iniciativas como elementos da economía azul sostible no territorio.

 

Camiños do mar

A Ruta dos Faros é un exemplo de como trazar unha ruta natural, singular e con contidos, que explica o territorio á vez que o constrúe. Na mesma xornada contamos tamén coa experiencia dos Concellos do Camiño Inglés, e as rutas do Xeoparque Cabo Ortegal. Os espazos de participación arredor dos camiños do mar permitiron reflexionar e coñecer actividades e iniciativas complementarias aos propios trazados, como a recuperación da toponimia local, a educación ambiental ou a ornitoloxía.

 

Oficios do mar

A carpintería de ribeira levounos ata o estaleiro O Baladiño, espazo singular que transmite a cultura do mar a través deste oficio tradicional. Nun novo Espazo Xerador de Cultura coñecemos iniciativas de turismo mariñeiro promovidas conxuntamente entre entidades locais e mariscadoras, no Concello da Pobra do Camariñal, a restauración do estaleiro San Ciprián de Outes convertido en espazo museístico, e a importancia do traballo das mulleres do mar, pioneiras en moitas ocasións da diversificación da actividade produtiva a través da economía azul. Coñecimos, tamén, as liñas mestras do Plan de Cultura Marítima da man do seu coordinador, Oscar Fuertes.

A singradura continúa coa Despensa do Mar e as Artes do Mar. Se non queres perderte nada, ségue a Nove Mares nas redes sociais e na súa páxina web!